De moeilijke beginjaren van het Sint-Pauluscollege
De bisschoppelijke opdracht: een nieuwe middelbare school in Houthalen
Pionierswerk van E.H. Jef Colleye (1924-2012): Knokken met het ministerie.
Op vraag van Monseigneur van Zuylen van het bisdom Luik-Limburg is E.H. Jef Colleye in de lente van 1960 gestart met het oprichten van een nieuwe middelbare school voor jongens.
Een zware opdracht voor de priester uit Houthalen: geschikte lokalen zoeken, leraars aantrekken en natuurlijk ook leerlingen.
Ook de homologatie van de diploma’s was een prioriteit.
De eerste drie schooljaren vond het college onderdak in de lokalen van de Gemeentelijke Jongensschool, langs de Senator Jacobslaan (nu Guldensporenlaan).
​
September 1960 werd er gestart met een Latijnse en een Moderne afdeling. Het leerlingenaantal groeide snel en het derde jaar moest er zelfs lesgegeven worden in de turnzaal wegens plaatsgebrek, en werden er twee noodlokalen ingericht onder het afdak van de speelplaats (kant van de Kloosterstraat). Het was daar erg primitief en allesbehalve fijn om les te geven; in de winter werden de noodlokalen verwarmd met een grote oliekachel, die al eens door de leerlingen gesaboteerd werd …
De eerste twee klaslokalen gelegen aan de kant van de Kloosterstraat. Links ervan stond het afdak met de twee noodlokalen.
De klas van meester Jef Lijnen, met op de achtergrond het afdak waar uiterst links twee klaslokalen ingericht werden.
Het eerste schooljaar waren er vier leraars: Jef Colleye, Gabi Konings, Hugo Plessers en Louis Bogaerts. Er hadden zich een 50-tal leerlingen ingeschreven, alhoewel sommige van concurrerende, omliggende scholen de raad hadden gekregen dat niet te doen omdat het niet zeker was dat ze een geldig diploma zouden kunnen behalen…
Toen in 1966 de eerste leerlingen afstudeerden waren er al 216 leerlingen op het college en in september 1969, het jaar voor het tienjarige bestaan, telde het 300 leerlingen.
Gabi Konings was leraar van het SPC van 1960 tot 1990.
Info en foto uit het Belang van Limburg van 3 november 2021, n.a.v. zijn 90e verjaardag
Verhuis naar het nieuwe Sint-Pauluscollege
Omdat er dringend nieuwe lokalen nodig waren, moest directeur Colleye een nieuwe school bouwen. Ook dat was pionierswerk. Er moest een geschikte locatie gevonden worden en er moest natuurlijk voor voldoende kapitaal gezorgd worden.
De bouwgrond, een bosrijk gebied tussen de Senator Jacobslaan en de Herebaan-West, werd gedeeltekijk verkregen door schenking. Ook het bisdom en de gemeente kwamen over de brug.
Het initiatief om in Houthalen een nieuwe middelbare school voor jongens te bouwen kon op heel veel sympathie en steun van de inwoners rekenen. Zo werd er een vriendenkring opgericht, die zorgde voor centen en voor veel vrijwilligers om te helpen bij de bouw van de nieuwe school. Dat was begin 1962. In september 1963 werden de nieuwe lokalen al in gebruik genomen. Het hoofdgebouw, bestemd voor het inwonend personeel en de administratie, werd in 1964 in gebruik genomen.
De inzegening van het nieuwe schoolgebouw. Foto onderaan rechts: op de voorgrond Giel Hendriks, lid van onze heemkring, verder Kanunnik Nulens, pastoor Housen, E.H. Kesters, vic. Gen. van het katholiek onderwijs en hulpbisschop Mgr. Van Zuylen.
Het lerarenkorps
In het tweede en derde jaar kwamen er uiteraard nog leerkrachten bij: Hubert Schepers en Frans Jongen, beiden door Gabi Konings dagelijks in zijn 2 pk’tje uit het verre zuiden van Limburg mee vervoerd, Paul Beerten, Jan Quaethoven, Vanvelk, Vic Lijnen, Dierderik Van Coillie, Jan Boelen en Louis Paulissen.
Samen met Diederik Van Coillie (klassieke talen) ben ik op het college begonnen in 1962, vlak na mijn studies Germaanse talen in Leuven.
Jef Colleye had me in mijn voorlaatste jaar Leuven op een zondagnamiddag uitgenodigd bij hem thuis in het winkeltje van zijn ouders langs de Grote Baan, en vroeg me of ik geen zin had om les te komen geven in zijn nieuwe college. Dat zag ik wel zitten en ik heb Houthalen toen verkozen boven Beringen, waar ik mijn humaniora had gedaan, en boven Zonhoven, aangeboden via de fraters van mijn lagere school op Meulenberg.
Ik gaf er Nederlands, Engels en geschiedenis aan de vierdes.
Mijn eerste wedde kreeg ik pas in... januari 1963!! Gelukkig was ik toen nog niet getrouwd.
In augustus 1963 zijn zowel Diederik als ik onze legerdienst gaan doen. We hebben de verhuis in september dus niet meegemaakt. Onze vervangers in het college waren Giel Hendriks en René Lieten.
(Vic Lijnen, secretaris van de Heemkring en oud-leraar van het SPC)
De eerste leerlingen
6e Latijnse (21 leerlingen)
Achten Jos, Houthalen
Baeten Paul, Zonhoven
Bamps Erik, Houthalen
Deckers Raymond, Zonhoven
Gabriëls Jan, Houthalen
Gerits Michel, Houthalen
Hoogmartens Rudi, Houthalen
Jans Leo, Houthalen
Kerfs Henri, Helchteren
Lefrère Theo, Houthalen
Lijnen Hugo, Zolder
Lijnen Paul, Houthalen
Lijnen Roger, Houthalen
Maex Roger, Houthalen
Meus Robert, Houthalen
Mullens Willy, Zolder
‘s Hertogen Jan, Houthalen
Smeyers Guido, Houthalen
Switten Jan, Houthalen
Van Briel Louis, Houthalen
Vandebeek Willy, Houthalen
16 leerlingen waren geslaagd zonder herexamen,
2 leerlingen geslaagd na herexamen.
6e Moderne (28 leerlingen)
Aerts Jos, Houthalen
Beerten Fernand, Zolder
Beerten François, Houthalen
Bex Guillaume, Helchteren
Bloemen René, Houthalen
Bongaerts Willy, Houthalen
Cielen Lambert, Houthalen
Degens Marcel, Zonhoven
Haenraets Ivo, Houthalen
Jaenen Tony, Houthalen
Kolf Raymond, Helchteren
Leenders Georges, Zolder
Mentens Henri, Houthalen
Put Johny, Zolder
Rogiers Guido, Houthalen
Rogiers Jos, Houthalen
Roma Pasquale, Houthalen (de eerste ingeschreven leerling van het college)
Schroyen Marcel, Houthalen
Thijs Jos, Zolder
Vandebergh Jos, Houthalen
Vangeneugden Jef, Houthalen
Vanhove Jacky, Houthalen
Veestraeten Marcel, Heusden
Verachten Jos
Wagemans Erik, Houthalen
Wouters Julien
16 leerlingen waren geslaagd,
5 leerlingen slaagden voor het herexamen.
Toen in 1966 de eerste leerlingen afstudeerden waren er al 216 leerlingen op het college en in september 1969, het jaar voor het tienjarige bestaan, telde het college 300 leerlingen.
Het pedagogische project
Starten met een nieuwe school was niet zo eenvoudig en erkend worden door het Ministerie van Onderwijs ook niet, want er waren in die tijd nogal wat spanningen tussen het vrij onderwijs en het ministerie. Toch is de directeur erin gelaagd om een homologatie te krijgen voor de lagere graad.
Inspectie
De school kreeg veel staatsinspecteurs over de vloer om vast te stellen of de gewenste normen gehaald werden. Sommigen waren veeleisend. Een van de leerlingen, wiens vader actief was in het bankwezen, deed met zijn kennis van de financiële wereld een inspecteur bijna achterovervallen van verbazing. Het verslag van de inspecteur was uiteraard zeer positief.
De directeur
Jef Colleye was veeleisend op studiegebied en had een goede band met zijn leerkrachten. Maar ook met zijn leerlingen. Die zouden hun hele humaniora bij hem op een goed blaadje staan. Hij gunde hun de nodige vrijheid en inspraak, wat tamelijk nieuw was in het onderwijs in die tijd.
De leerlingen hadden geen voorbeeld op school naar wie ze moesten opkijken en van wie ze wat konden opsteken Hun hele humaniora zouden ze beschouwd worden als ‘de groten’, naar wie de andere leerlingen opkeken.
Ook de eerste leraars konden niet steunen op de ervaring van oudere collega’s. Ze moesten niet alleen lesgeven, maar ook toezicht houden tijdens de avondstudie en op de speelplaats. Dat was niet de speelplaats van de jongensschool, maar het pleintje aan de overkant van de straat, waar vroeger het kerkhof lag en nu de Carrefour gevestigd is. Daar werd altijd gevoetbald. In het lessenrooster van iedere klas was ook een uurtje voorzien voor een misviering in de Sint-Martinuskerk.
Er was geen ijzeren discipline op school zoals in vele andere colleges in die tijd. De directeur had wel een soort schoolreglement opgesteld. Als straf was er o.a. de fameuze ‘zwarte lijst’. Dat betekende dat de gestrafte leerling op de vrije namiddag naar de school moest komen. De directeur had dan voor hem altijd een werkje op de bouwwerf. Dat werd door de leerling niet als straf aangevoeld.
Vorming bleef niet beperkt tot het klaslokaal. Directeur Jef Colleye richtte kleine gespreksgroepen op en biologieleraar Louis Paulissen bijvoorbeeld organiseerde voor geïnteresseerde leerlingen leerrijke uitstapjes in de natuur.
Spieken
Natuurlijk werd er ook gespiekt door sommige leerlingen. De banken in de klas hadden al gediend in de lagere school en waren voorzien van een opbergvak met een klep waarop al heel wat inkervingen aangebracht waren. Een van de leerlingen had een gaatje in de klep gemaakt waardoor hij een boek in de opberglade kon raadplegen... (info van een oud-leerling)
Het eerste palmares van het SPC
Omwille van de privacy geven we de punten niet weer. Wel enkele uittreksels.
Zes jaar later
Foto links:1966, Hotel Charbonnage, Chrysostomusviering van de eerste lichting afgestudeerden van het SPC.
Boven van links naar rechts: Jan Gabriëls, Guido Smeyers, Jos Achten, Erik Bamps, Marcel Veestraten, Herman Kuppers, Jan Switten, Emmanuel Cooreman, Johny Put, Paul Lijnen (deels verstopt), Julien Schops, Willy Mullens, Jos Rogiers, Jef Colleye (directeur).
Onder: Rudy Hoogmartens, Jos Vandebergh, Michel Gerits (deels verstopt), Hugo Lijnen, Jef Vangeneugden, Vic Lijnen (klastitularis van de moderne afdeling), Jos Wolters (klastitularis van de Latijnse), Henri Kerfs, Roger Maex.
​
Foto rechts: klastitularissen Jos Wolters en Vic Lijnen.
1967: Chrysostomusviering van de tweede lichting
Boven: Vic Lijnen (klastitularis van de Moderne), Jos Wolters (klastitularis van de Latijnse), Ludo Baeten, Eddy Bamps, Guy Maex, Willy Leenders, Stefan Schepers, Maurice Vanoevelen, Jan ‘s Hertogen, André Vandecruys, Karel Goddeeris, Bert Eben
Onder: Theo Verbist, Hilaire Vrolix, Roger Erckens, Theo Thijs(?), Ludo Philipsen, Jaak Schetz.
​
​
​
​